Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ .Κοζάνης ιδρύθηκε το 1997. Στεγάζεται στην Αίθουσα Τέχνης  που βρίσκεται στο ισόγειο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Κοζάνης.

Η αίθουσα διαθέτει 600 θέσεις, μεγάλη σκηνή και φουαγιέ  και σύγχρονο ηχητικό και φωτιστικό εξοπλισμό. Στο υπερυψωμένο ισόγειο του ιδίου κτιρίου χρησιμοποιείται μικρό θεατράκι 40 θέσεων  κυρίως για θεατρικά εργαστήρια. Για τις  καλοκαιρινές εκδηλώσεις  που πραγματοποιούνται  από το ΔΗ.ΠΕΘΕ παραχωρείται από τον Οργανισμό Πολιτισμού του δήμου Κοζάνης το θερινό θέατρο, 700 θέσεων, στο πάρκο του στρατοπέδου.

Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ .Κοζάνης στη μέχρι τώρα πορεία του έχει συνεργαστεί με σημαντικούς Ελληνες καλλιτέχνες και έχει παρουσιάσει έργα του ελληνικού και ξένου ρεπερτορίου  στην Κοζάνη, την Αθήνα και σε πόλεις της ελληνικής περιφέρειας.

Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης διοικείται από Διοικητικό Συμβούλιο και από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του. Το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από τον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο και εννέα Συμβούλους  που διορίζονται με απόφαση του εκάστοτε Δημοτικού Συμβουλίου.

Από το 1997 έως το 2007 καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης υπήρξε η Νανά Νικολάου. Από το 2007 έως το 2014 την καλλιτεχνική διεύθυνση ανέλαβε ο Γιάννης Καραχισαρίδης.

Από τον Φεβρουάριο του 2015 νέα καλλιτεχνική διευθύντρια  του θεάτρου είναι η Ελένη Δημοπούλου.

Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης για το 2015 απαντά με πλουραλισμό, δημιουργικότητα, συνέργειες και αλληλεγγύη στην πολλαπλών αποχρώσεων κρίση της Ελλάδας του σήμερα.

Μέσα από δύο καλοκαιρινές παραγωγές, ένα φεστιβάλ με παραστάσεις τελευταίας αιχμής Ελλήνων καλλιτεχνών του θεάτρου και των παραστατικών τεχνών και με δύο μεγάλες παραγωγές για τη χειμερινή σαιζόν, με μια πρόταση παιδικού θεάτρου για θεατές κάθε ηλικίας, με μια πρόταση για εφηβικό θέατρο και με προγράμματα εκπαιδευτικών δράσεων που αφορούν διαφορετικές ηλικιακές ομάδες στοχεύει να καταστήσει τον πολίτη συμμέτοχο και συνεργό, επιχειρεί να καταστήσει την Κοζάνη και την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας πυρήνα συσπείρωσης και τόπο συνάντησης δημιουργικών δυνάμεων του ελληνικού θεάτρου.

Με τη νέα καλλιτεχνική διεύθυνση προτείνονται νέοι τρόποι συνεργασίας με τους όμορους Δήμους. Με στόχευση την αναβάθμιση του περιφερειακού ρόλου του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης, ως κέντρου πολιτισμού, οργανώνεται η ανάπτυξη συνεργειών με τους πολιτιστικούς φορείς της πόλης και της περιφέρειας (πχ. Δημοτικό Ωδείο Κοζάνης, Δημοτική Βιβλιοθήκη, Αντιδημαρχία Πολιτισμού Καστοριάς, Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας κ.λ.π.).

Θεμελιώδης επιδίωξη είναι η συνεργασία του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης με τα υπόλοιπα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, με φορείς και θέατρα της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας στο πλαίσιο της επέκτασης της πολιτιστικής δραστηριότητας του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης τόσο στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας όσο και σε άλλες πόλεις της χώρας. Η εξάπλωση των δράσεων του θεάτρου είναι αναγκαία τόσο για λόγους που σχετίζονται με τον εκδημοκρατισμό του πολιτισμού (πώς θα αποκτήσουν πρόσβαση σε πολιτιστικές δραστηριότητες όλο και περισσότεροι άνθρωποι), όσο και με την αντίληψη του πολιτιστικού προϊόντος ως αναπτυξιακού εργαλείου. Η σημασία της εξαγωγής του καλλιτεχνικού προϊόντος, εν προκειμένω μιας παράστασης είναι, ιδιαίτερα στις σημερινές οικονομικές συνθήκες μονόδρομος, καθώς η οικονομική απόσβεση και ενδεχομένως και κερδοφορία μιας παραγωγής είναι ευθεία συνάρτηση του αριθμού των παραστάσεων που πραγματοποιούνται. Βασικοί στόχοι επομένως της νέας καλλιτεχνικής διεύθυνσης είναι η διεύρυνση του κύκλου των «μυημένων» με την παραγωγή υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας παραστάσεων, η διάχυση των πολιτιστικών δράσεων και η έγνοια για την αναπτυξιακή διάσταση της δραστηριότητας του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης.